Panorama Kórnika

Dwa sąsiadujące ze sobą miasteczka Kórnik i Bnin, tworzące obecnie jeden organizm administracyjny, należały do najmniejszych w Wielkopolsce i do początku XIX w. były w rękach prywatnych.

Niestety zachowało się niewiele przekazów dotyczących wyglądu i rozplanowania obu miast. Najstarsze ich plany pochodzą z 1794 r., a panoramiczny widok z 1798 r. Można jednak przyjąć, że układy przestrzenne Kórnika i Bnina nie zmieniły się znacznie od chwili ich założenia, a w ich dzisiejszym kształcie można doczytać się wcześniejszego rozplanowania.

Pierwsza dostępna panorama Kórnika pochodzi z 1798 roku. Autor ryciny (A. Sadebeck) pokazuje nam budynki znajdujące się na terenie Kórnika i Bnina, które w dużej mierze już nie istnieją.

wg A. Sadebeck, Historisch-statistich-topographische Beschreibung von Sudpreussen, Zbiory Biblioteki Kórnickiej

1 – kościół katolicki w Kórniku – kościół z czasów przebudowy wykonanej przez Białą Damę.
2 – synagoga – opisana na rycinie jako „szkoła żydowska” (Die Juden-Schule).
3 – ratusz w Kórniku – jest to już nowy ratusz ufundowany przez Białą Damę, ratusz w Kórniku spalony w 1909 r.
4 – Brama Poznańska – brama stojąca u zbiegu ulic Poznańskiej i ulica Poprzeczna Kórnik – (zobacz tutaj)
5 – zamek – zamek przed przebudową przez Tytusa Działyńskiego
6 – ogród – obecne arboretum
7 – budynki mieszkalne folwarku Prowent
8 –  spichlerz na Prowencie
9 – granica Kórnika i Bnina;
10 – kościół luterański w Bninie;
11 – kościół katolicki w Bninie;
12 – ratusz w Bninie;
13 – jezioro Kórnickie

Kolejny rysunek pochodzi z 1842 roku. Po lewej stronie widoczny kościół tuż po odbudowie przez Tytusa Działyńskiego.

Akwforta Kajetana Wincentego Kielisińskiego, Zbiory Biblioteki Kórnickiej

Poniżej wspaniałe zdjęcie lotnicze wykonane w 1934 roku. Na zdjęciu można zobaczyć kilka bardzo ciekawych elementów.

Za zdjęciu:

  • z prawej strony Zamku za drzewami znajdują się nieistniejące już oficyny zamkowe (w tym oranżeria) ułożone równolegle do Zamku,
  • za ratuszem w głębi zabudowań znajduje się synagoga żydowska,
  • na ulicy Stodolnej stoją… stodoły,
  • za stodołami na środku pola stoi (chyba) wiatrak,
  • ulica Dworcowa kończy się dwoma domami (zdjęcie w tym miejscu się ucina ale wg mojej wiedzy za ostatnim domem nie ma już nic),
  • brak osiedla przy ulicy Staszica, są za to piękne pola

UWAGA! Poszukujemy osoby, która zostawiła jakiś czas temu oryginał zdjęcia w Biurze Promocji Miasta Kórnik. Zdjęcie czeka tam na odbiór.

Kolejne zdjęcie pochodzi być może od tego samego autora.

Można powiedzieć, że na zdjęciu znalazł się cały Kórnik. Jak widać, od strony wschodniej miasto kończyło się na Placu Powstańców Wielkopolskich, potem były tylko dwa domy przy Dworcowej i koniec. Prawa strona ulicy Dworcowej jak i całe osiedla przy ulicy Strzeleckiej, Działyńskich, Zamoyskich, Wróblewskiego po prostu nie istniały.

Analizując zdjęcie w dużym przybliżeniu możemy dostrzec wiele nieistniejących już budynków (Synagoga, stodoły, itd). Zdjęcie wg mojej oceny zostało wykonane w niedziele lub handlowy czwartek. Wskazuje na to duża ilość wozów i osób znajdujących się przed ratuszem (obecny parking) oraz na końcu plant przy ówczesnym Banku Ludowym.

Autor i data zdjęcie nieznana. Wg mojej analizy fotografia została wykonana pomiędzy rokiem 1915 a 1927. Wskazuje na to struktura kilku budynków na terenie miasta.

Kolejne zdjęcie prezentuje drugą stronę miasta.

Do ciekawych punktów na zdjęciu z pewnością można zaliczyć:

  • młyn parowy Ciastowskich stojący przy ul. Młyńskiej – obok młyna stoi duży komin
  • wiatrak stojący w niewielkiej odległości od młyna
  • oficyny zamkowe z nieistniejącą już oranżeria Kórnik
  • żydowski dom pogrzebowy oraz kirkut znajdujący się na terenie dzisiejszego Instytutu PAN (o tym w innym artykule)
  • w oddali prawdopodobnie Celestynowo oraz Trzebisławki

Obecnie Kórnik wygląda nieco inaczej. Poniżej zdjęcia dwóch kórnickich pilotów drona: Ignacy Woźny i Tomasz Siuda

fot: Ignacy Woźny
fot: Ignacy Woźny

                                                              film: Ignacy Woźny

fot: Tomasz Siuda
fot: Tomasz Siuda
fot: Tomasz Siuda

Dodaj komentarz